Waarom flamingo’s op één poot staan

Vraag maar raak
Waarom flamingo’s op één poot staan

Rode flamingo's in Yucatan, Mexico

Altijd al afgevraagd hoe flamingo’s uren achter elkaar op één poot kunnen staan, zonder ook maar een vin te verroeren? Na jarenlange speculaties zijn wetenschappers er nu eindelijk uit: flamingos’s gebruiken op één poot veel minder energie dan wanneer ze op twee poten staan. De flamingopoot bestaat namelijk uit een soort vastkliksysteem, een beetje vergelijkbaar met tentstokken die je in elkaar schuift. Eenmaal vastgeklikt, houdt de poot het roze lijf nagenoeg zonder spieractiviteit in balans (Biology Letters, 24 mei).

Spierkracht
Er waren tot nu toe twee theorieën waarom flamingo’s (Phoenicopteridae) bij voorkeur op één poot staan: om spiervermoeidheid tegen te gaan door af en toe van poot te wisselen of om warmte te besparen. Ga maar na: als jij je arm in je trui trekt, wordt die al snel lekker warm. Maar alhoewel beide ideeën logisch klinken, waren ze nooit bewezen. Sterker nog, het is überhaupt niet bekend of flamingo’s wel spierkracht nodig hebben om op hun ene poot te balanceren.

Flamingokadavers
Om hier achter te komen besloten Amerikaanse onderzoekers twee flamingolichamen (Phoenicopterus ruber) te onderzoeken. Aan de hand van kadavars ontdekten ze dat flamingo’s zonder extra hulp of steun prima in staat zijn op een poot te staan. Op het moment dat één poot is ingetrokken, klikken de gewrichten van de andere uitgestrekte poot vast. Vervolgens verschuift het lichaamsgewicht tot precies boven de uitgestrekte poot en stabiliseert de karakteristieke houding van de flamingo zich zonder gebruik van spierkracht. Wanneer de biologen de tweede poot erbij probeerden te betrekken, was de balans zoek.

Het is nu dus eindelijk duidelijk hoe de flamingo het precies voor elkaar krijgt zo lang op een poot te staan. Maar er zijn meer vogels die lang op een poot kunnen blijven staan. Zouden zij ook zo’n handig kliksysteem hebben?

foto Steijn van Schie door
Steijn van Schie