Paddenstoelen plukken: gevaarlijk of niet?

Drie vliegenzwammen op een rij; een aantrekkelijk beeld, maar ook flink giftig. Foto: Wikipedia/Onderwijsgek

Het eten van paddenstoelen gaat vaak mis, als we de media mogen geloven. Begin oktober kwam in het nieuws dat er al evenveel meldingen van vergiftiging door paddenstoelen binnengekomen bij het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum als in heel 2016. Zo’n twee derde van de meldingen gaat over kleine kinderen die de paddenstoel in hun mond stoppen.

Overdreven media-aandacht
De vereniging van paddenstoelenkenners, de Nederlandse Mycologische Vereniging, verbaast zich een beetje over de grote media-aandacht voor de vergiftigingen. Op de website van Nature Today laten ze weten dat er nog geen 200 mensen per jaar een vergiftiging krijgen door paddenstoelen, terwijl dat er jaarlijks maar liefst 1500 zijn voor giftige planten. ‘Het is daarom op z'n minst bijzonder te noemen dat elk najaar in de media aandacht wordt besteed aan giftige paddenstoelen en helemaal nooit aan giftige planten!’, schrijft de vereniging op de website.

Net een champignon
De paniek om giftige paddenstoelen is dus een beetje overdreven, maar het blijft een feit dat het eten van paddenstoelen niet zonder gevaar is. Enkele soorten die weleens voor vergiftiging zorgen zijn vliegenzwam (de bekende rode paddenstoel met witte stippen), de groene knolamaniet, en de gele knolamaniet. Het probleem is dat veel giftige soorten lijken op eetbare soorten. Zo lijkt de uiterst giftige groene knolameniet een beetje op een champignon. Veel vergiftigingen komen voor bij bewoners van asielzoekerscentra. Soms lijken giftige Nederlandse soorten namelijk erg op eetbare soorten in het land waar deze mensen vandaan komen.

Allergisch
Het is een misverstand dat giftige paddenstoelen altijd dodelijk zijn, maar je kunt er in elk geval ernstig ziek van worden. Uit een onderzoek in Zwitserland blijkt trouwens dat niet alleen giftige paddenstoelen een probleem zijn. Een deel van de mensen die ziek wordt, eet bedorven paddenstoelen, of is er allergisch voor.

Paddenstoelenkennis
Er is geen reden om met een grote boog om paddenstoelen heen te lopen, daar zijn ze veel te leuk voor! Maar let bij kleine kinderen wel op dat ze niet zomaar iets in hun mond stoppen. En wil je zelf eetbare paddenstoelen plukken – al mag dat op de meeste plekken officieel niet – zorg dan je voldoende paddenstoelenkennis hebt om de soorten goed te herkennen. Het veiligste is natuurlijk om een bakje paddenstoelen in de supermarkt te kopen. Die in het bos kun je dan gewoon op de foto zetten.

Meer weten?
Alles over paddenstoelen is hier te vinden
Een speciale paddenstoelenblog voor primair onderwijs
Een paddenstoelenposter voor in de klas 

door
Koen Moons