Pasen: een ei hoort er nog steeds bij
Het principe van een ei treffen we aan van worm tot mens. Wel beschikken vogels, reptielen en zoogdieren over een bijzonder type: het zogeheten amniote ei. Hierbij is een dooier omringd door eiwit en omsloten door een stevige schaal. De ontwikkeling van een ei met schaal is een belangrijke stap geweest in de evolutie van dieren. Dit ei stelde ze honderden miljoenen jaren geleden in staat het land te veroveren.
De stevige schaal beschermt de inhoud tegen uitdroging. In het ei zitten een dooierzak en een luchtkamer. Hiermee beschikt het jong over een eigen ruimtecapsule, waarin de complete ontwikkeling zich kan afspelen. De dooierzak voorziet het nieuwe leven van voedsel; de dooier is eigenlijk een eicel met veel reservevoedsel. Het is zeer uitzonderlijk dat we een dierlijke cel met het blote oog kunnen zien.
Het ei – eigenlijk ieder vogelei – is zo bijzonder, omdat het een volmaakte vorm combineert met een verborgen inhoud. Bovendien kan er ook nog eens leven uit voorkomen. Het is daarmee een perfect symbool voor Pasen, het ontstaan van leven, vruchtbaarheid en wedergeboorte. Met eieren zijn een paar eenvoudige proefjes te doen, die extra inzicht bieden in de biologie en een prima vervolg zijn op de traditionele paasmaaltijd en het paaseitjes zoeken. Alvast prettige Paasdagen.
Download hier een aantal proefjes rondom eieren van de NWT-conferentie Over Bloemetjes & Bijtjes van Biologie Plus uit 2010. De meest simpele proefjes zijn De anatomie van het ei, Het spuwende ei en Het opstandige ei.
Bionieuws-artikel ‘De evolutie van het ei’ (25 maart 2016):
https://bionieuws.nl/article/937451/de_evolutie_van_het_ei
door Gert van Maanen