Optische illusie maken

Met de knikkerspiraal kun je jezelf en anderen lekker voor de gek houden. Want draai je aan de spiraal, dan lijkt het net of de knikker omhoog of omlaag beweegt. Hoe maak je een knikkerspiraal?

Knip dik ijzerdraad van een lengte van 60 tot 80 centimeter af en wikkel dat om een dikke stok, of nog mooier: om een conisch flesje. Buig aan de bovenkant van de spiraal een mooi lusje, zodat je een oogje hebt waaraan je later het nylondraad kan bevestigen. De onderkant van de spiraal krul je om, zodat je niet een scherp ijzerdraadje overhoudt, maar een klein oogje. Liefhebbers van solderen kunnen er ook een druppel tin aan solderen, om het scherpe puntje te beveiligen.

Als je een rechte stok hebt gebruikt, neem dan een knikker die ongeveer even dik is als de stok. Nu moet je de knikker nog bevestigen. Buig waar nodig de spiraal wat naar buiten om de knikker op zijn plek te houden. Het mooiste effect krijg je als er tenminste twee windingen ijzerdraad boven en beneden de knikker zitten. Bevestig tenslotte een nylon draadje, bijvoorbeeld visdraad, aan het oogje aan de bovenkant. Test nu je optische illusie!

Vragen voor de leerlingen:
- Hoe komt het dat het lijkt dat de knikker naar boven of beneden beweegt?
- Waarnemen, oftewel zien, doe je dat met je ogen of je hersenen?
- Ken je nog andere vormen van gezichtsbedrog?

Groep 4-8 | Doel: Leerling leert dat ogen lichtsignalen doorgeven aan de hersenen. De hersenen zorgen voor waarneming en houden mensen soms voor de gek. Leerlingen doen ervaringen op met verschillende materialen en gereedschappen. | Materiaal: grote knikker of pingpongbal, dik ijzerdraad, nylondraad, stok of conisch flesje, tangetje om ijzerdraad te bewerken.

Meer optische illusies vind je op deze websites:
Zo zit dat
Gezichtsbedrog
Bekijk hier een filmpje van een knikkerspiraal

door
Tycho Malmberg