Stalen zenuwen of trillende handjes?
Een zenuwspiraal, je hebt hem vast wel eens gezien. Met een vaste hand het ringetje langs een parcours van ijzeren draad manouveren. Een race tegen de klok om met de snelste tijd de finish te bereiken. Raak je de draad? Dan ben je af! Ga terug naar het laatst gepasseerde rustpunt en begin opnieuw terwijl de tijd meedogenloos door tikt. Dit zenuwslopende behendigheidsspel is niet alleen leuk om te doen. Maar nog vetter is om er een zelf te maken.
De zenuwspiraal is een mooie activiteit die aansluit bij de kennis over elektriciteit en stroomkringen. De spiraal vormt namelijk zelf een open en gesloten stroomkring. Wanneer er geen contact is tussen het ringetje en de ijzeren draad is de stroomkring open en kan er geen stroom lopen. Als je met het ringetje de draad raakt, is de stroomkring gesloten en de zoemer gaat af. De stroom beweegt zich van de ene kant van de batterij, via de stroomdraden en de zoemer naar de andere kant van de batterij. Het parcours is gemaakt van ijzerdraad. IJzer is een geleidend materiaal, net als alle andere metalen. Dat betekent dat stroom hier doorheen kan bewegen. Maak je het parcours van een niet geleidend materiaal, denk aan plastic, dan zal de stroomkring niet gesloten zijn en gaat de zoemer nooit af.
De zenuwspiraal maak je eenvoudig door ijzerdraad te buigen, een schroefoog (een schroef met een ringetje) er omheen te hangen en deze aan te sluiten op een stroomkring met een batterij en een zoemer. Maak het schroefoog vast aan een rietje als handvat en creëer een paar rustpunten met duct tape. De moeilijkheidsgraad kun je zelf bepalen door de hoeveelheid bochten te vergroten en het aantal rustpunten te verminderen. Als je zenuwspiraal klaar is, is het tijd om te testen wie het meest stressbestendig is. Maak de les nog leerzamer door de leerlingen een tabel met de tijden bij te houden en bereken het klassengemiddelde.
Leerdoel: ervaren dat stroom in een gesloten stroomkring rondgaat.
Lesduur: 30-45 minuten
Werkwijze: tweetallen
Benodigdheden: ijzerdraad, tang, kurk, schroefoog, stroomdraden, striptang, zoemer, batterij, doos, duct tape, lijmpistool en mes (onder begeleiding van of door docent)
Download hier het werkblad met bouwinstructies en bekijk de video van het Klokhuis
door Shira Bonnink