Een Soortenschat waar je rijker van wordt

Een leeuw in de dierentuin wijst een basisschoolleerling je waarschijnlijk zo aan, maar of een leerling ook het herderstasje langs de stoep kan benoemen, valt te betwijfelen. Basale soortenkennis van de Nederlandse natuur onder schoolkinderen blijkt gebrekkig laag te zijn. Na het boek Briljante Planten dat duikt in de wereld van de groene wezens, is er nu het nieuwe boek Soortenschat van Geert-Jan Roebers verschenen. Met deze “Kindercanon van de natuur in de Lage Landen” probeert hij deze ontbrekende kennis langzaam bij te brengen door de 102 kenmerkendste planten, dieren en paddenstoelen, inclusief de gewassen, bij elkaar te zetten en kort te beschrijven.

Hond of vos?

Het start met de natuur in de buurt en van het platteland, vervolgens komen de slootdieren aanbod en richting het einde blader je langs zeesterren en mossels in het hoofdstuk Strandvondsten. In het ener laatste hoofdstuk Schatten leer je over de wat zeldzamere soorten die moeilijker te spotten zijn, maar gelukkig ook hoe je je kansen vergroot om ze te vinden. Sporen die lijken op die van de hond kunnen je namelijk leiden naar een vossenhol, en misschien wel naar het zien van een echte vos! Op het einde van het boek krijg je de kans om bij te houden hoever je schatkist al gevuld is met kennis over de soorten in Nederland. Zo kun je checken of je ze kent en of je ze in het echt gezien hebt en krijg je ook nog kaartjes in het boek, en online om je kennis mee te oefenen.

Okselprikker

Ken jij het kruipertje, een grassoort die vaak op de stoep groeit, maar je misschien nog niet eerder is opgevallen? In het hoofdstuk Groene sprieten maak je kennis met verschillende soorten sprietplanten waaronder dit stoepplantje. Op de pagina staat een duidelijke tekening met pijltjes naar onderdelen waar je deze plantensoort goed aan kunt herkennen. Er staat waar hij groeit, in steden, en wanneer ‘ie groeit, in de zomer, en dat je ‘m niet moet verwarren met gerst (dat is hoger en groeit op het boerenland). Soms staat er ook een “>> doen” op de pagina, een grappig kunstje dat je kunt doen met in dit geval het kruipertje als okselprikker. Als je het aartje/kwastje namelijk in je mouw stopt, kruipt ‘ie langzaam omhoog tot je hem ineens voelt bij je oksel! Dit is ook meteen een handig ezelsbruggetje om de naam te onthouden. Zulke ezelsbruggetjes staan op elke pagina bij iedere soort. Ze zijn soms heel flauw maar dat werkt juist goed met onthouden.

Ezelsbruggetje bij het Kruipertje

Vrolijk en informatief

Samengevat als een informatief boek met natuurgetrouwe tekeningen verwacht je misschien een saai resultaat. Maar Roebers' vrije schrijfstijl en de toevoeging van andere elementen maken het alsnog een plezier om te lezen. Zeker de ezelsbruggetjes, altijd uitgebeeld door een humoristische tekening van Pieter Fannes, maken het vermakelijk. Verder heeft Pieter ook vaker naast het onderwerp op de pagina iets getekend zoals landschappen, kind figuurtjes met bijvoorbeeld een skateboard of een kat naast een plantje, en dat maakt het boek plezierig voor kinderen. Zo kan het zeker samen in de klas gelezen worden of als soortherkenningsboek op het schoolplein gebruikt worden.

Woordenschat

Het kennen en herkennen van deze veelvoorkomende soorten staat aan het begin van bewustmaking van de natuur in de eigen leefomgeving. Een leerdoel dat al lang bestaat voor het basisonderwijs maar dat meestal het onderspit delft tegen andere onderwerpen en vakken uit het curriculum. Dit boek kan dienen als een handvat en inspiratiebron voor leraren die het belang van soortenkennis (weer) inzien en samen met hun leerlingen de ogen willen openen voor de prachtige Nederlandse natuur om ons heen. Wie het nut nog niet inziet, zoals Roebers betoogt in Bionieuws en Vroege Vogels, zal waarschijnlijk nog aan diens eigen woordenschat - nee, soortenschat - moeten werken en daar biedt dit boek de ideale kans toe!

Titel: Soortenschat – Kindercanon van de natuur in de Lage Landen

Auteur: Geert-Jan Roebers, Illustrator: Pieter Fannes

Uitgever: Gottmer

ISBN 9789025773632

Hardcover, 160 pagina’s, €24,99

door
Marieke Duinhouwer