Smeltende ijskappen

Lesidee groep 5 t/m 8
Smeltende ijskappen

In Europa, maar vooral op de Noord- en Zuidpool zijn enorme gletsjers en ijskappen te vinden. Misschien heb je ze weleens gezien wanneer je op vakantie was in bijvoorbeeld Noorwegen of Zwitserland. Doordat de aarde opwarmt smelten dit soort ijskappen en komt er meer water in rivieren en in de zee. Hierdoor stijgt de zeespiegel wat enorme gevolgen met zich meebrengen, zoals het onder water lopen van stukken land.

Het effect van smeltend landijs kun je ook met de klas onderzoeken aan de hand van de onderzoekcyclus. Hier kun je de lesbeschrijving downloaden. Zorg voor een glazen bak, ijs, kraanwater, bakstenen of aarde, een meetlint en een watervaste stift. Leg op de bodem van de glazen bak de stenen of de aarde. Leg op de stenen of de aarde de ijsblokjes. Vul de bak met water totdat de bovenkant van de stenen nog net droog staat. Het is slim op het onderzoek ’s ochtends in te zetten, omdat het smelten van ijs wel even kan duren. Het smelten van ijs kun je versnellen door de bak vlakbij de verwarming te zetten.

Als uitbreiding kun je leerlingen het verschil tussen landijs en zeeijs, drijvend ijs in de zee, laten onderzoeken. Dit doe je door twee glazen bakken te gebruiken, waarbij je in bak één het bovenstaande proefje met landijs uitvoert en in bak twee het ijs in het water legt in plaats van op een tweede steen. Bespreek vooraf de verwachtingen over wat er met het zand gebeurt als het landijs of zeeijs smelt. Laat leerlingen door de dag heen streepjes op de glazen bakken zetten om de waterstanden te volgen. Bespreek in de middag het resultaat.

Vragen voor de leerlingen:
-> Wat verwacht je dat er met het zand gebeurt als het ijs op de stenen smelt?
-> Wat verwacht je als het ijs wat in het water ligt smelt?
-> Hoe voorkomen wij Nederlanders dat we niet door water overstroomd worden (bespreek de rol van waterveiligheid door dijken, duinen en ……)?

Groep 5-8 | Doel: De leerling weet dat klimaten kunnen veranderen. De leerling kan uitleggen hoe die veranderingen te zien zijn. | Materiaal: Glazen bakken, stenen, zand, ijs en water.


Foto: Steve Amstrup 

foto Harmjan Lammers door
Harmjan Lammers