Vet warm!

Lesidee groep 1 t/m 8
Vet warm!

Je leerlingen zien vast wel eens een natuurdocumentaire en maken zo kennis met dieren die leven in verschillende klimaten. Zo moeten ijsberen zich op de Noordpool warm zien te houden, soms zwemmend in ijskoud water. Hoe doen ze dat?

Om de leerlingen dit zelf te laten ervaren, kun je een proefje doen waarbij je ze een vetlaag geeft. Zorg voor het ijswater met verse ijsklontjes of zet op een koude dag op tijd een bak water buiten. Laat de leerlingen eerst hun hand in een bak met ijswater steken en bijhouden hoe lang ze dit volhouden. Zet de max op 30 seconden voor de uitslovers. Doe ze vervolgens een latex handschoen om, en laat ze een vuist maken – dit maakt het insmeren makkelijker. Smeer daarna de handschoen in met een flinke laag vet van een paar centimeter. Kies hiervoor bijvoorbeeld uierzalf of margarine op kamertemperatuur. Doe daaromheen eventueel vershoudfolie om na het experiment alles makkelijker op te ruimen. Laat ze nu opnieuw hun hand in de bak steken. Wat voelen ze nu? Voelen ze een verschil?

Natuurmonumenten heeft over hetzelfde principe een OERRR-kaart gemaakt, maar dan gericht op afkoeling door wind. Doe dit experiment op een winderige dag. Eerst laat je de leerlingen buiten staan. Vervolgens smeer je het gezicht (of een stukje gezicht) van de leerlingen in met vaseline en laat de leerling het verschil voelen. De vaseline kun je verwijderen met bijvoorbeeld een tissue of papieren zakdoekjes.

Eventueel kun je één of beide proefjes uitvoeren tijdens of na een bezoek aan bijvoorbeeld Ecomare. Ook zeehonden zijn namelijk een goed voorbeeld van dieren met een dikke speklaag die hen warm houdt. Laat de leerlingen zelf nadenken: hoe houden wij mensen ons warm?

Doelgroep: Groep 3-6 | Doel: De leerling krijgt inzicht in hoe dieren zich warm houden in de winter. Materiaal: afwasteil, ijsblokjes, latex handschoenen, vet (uierzalf, vaseline of margarine).

Bron: blog van Miss Chelsea (met geïllustreerde stap-voor-stapuitleg)

foto Johanneke van der Kooij door
Johanneke van der Kooij