Oog in oog met een vos

Lesidee groep 1 t/m 8
Oog in oog met een vos

Het is na schooltijd, maar hier spelen de kinderen nog op het schoolterrein in het zonnetje. Basisschool De Werkplaats in Bilthoven heeft niet alleen het klassieke, betegelde schoolplein met een klimrek en een zandbak. Nee, hier is ook heel veel groen en ruimte om te spelen en te leren. Een groot grasveld, een basketbalveldje, een kinderboerderij en zelfs een stukje bos waar de kinderen zelf mogen struinen.

Aukje Brandenburg geeft hier de natuurlessen. Om leerlingen enthousiast te houden, geeft ze die zo praktisch mogelijk. ‘Ik laat leerlingen zoveel mogelijk met hun handen werken en ga graag met ze naar buiten. Met de onderbouw ga ik bijvoorbeeld op zoek naar mieren en doe ik een klein onderzoekje. Ik neem dan een zakje suiker mee en vraag wat er zou gebeuren als ik dat op de grond strooi. Zo vormen ze eerst een hypothese die we dan testen. Soms gebeurt dan precies het omgekeerde van wat ze dachten en dat blijft hangen.’

Zo gaat ze ook met de leerlingen naar de bosrand, waar zich diep in het bos tegen de omheining, een holletje bevindt. ‘Hier woont er geen meer’, beoordeelt Aukje. ‘Maar verderop zit er nog één.’ Het verse omgespitte zand verraadt hem al. ‘Hier ligt nu dus een das te slapen. Als ik leerlingen dat vertel, zijn ze helemaal verbaasd. Het is erg leuk om ze zoiets te kunnen laten zien.’

Maar er leven niet alleen dassen. ‘In de fantasie van kinderen leven hier nog veel meer wilde dieren. Soms moet ik eerlijk zijn en zeggen dat het niet kan. Bijvoorbeeld toen een leerling vroeg of hier beren leven. Maar soms laat ik ze in de waan. Bijvoorbeeld toen een leerling in een holletje keek en dacht dat hij een neusje van een vos zag.’

Ook de kinderboerderij wordt gebruikt voor natuuronderwijs. ‘Hier wonen allerlei dieren: van insecten tot knaagdieren, en van vissen tot ezels. De leerlingen helpen hier mee bij het voeren van de dieren, maken de hokken schoon en verwennen ze met aandacht. Alle dieren zijn tam. Ook de moestuin naast de boerderij wordt door leerlingen onderhouden. Zij leren hier bijvoorbeeld welk gereedschap ze moeten gebruiken, wat onkruid is en hoe ze moeten zaaien. In het kunstmatig aangelegde slootje gaan we op zoek naar waterdieren en planten. Nu zit het bijvoorbeeld helemaal vol met kikkerdril.’

‘Het is niet alleen erg leuk om met de leerlingen naar buiten te gaan en ze zelf van alles te laten doen, maar het werkt ook beter. Ze zijn actiever bezig met de opdracht en verantwoordelijk voor hun eigen leren. Daardoor steken ze er vaak meer van op dan als ze alleen maar hoeven te luisteren en vragen moeten beantwoorden. Ik denk dat dat bij alle mensen zo is. Het is leuk en beter om te leren door te doen.’

foto Larissa van Vliet door
Larissa van Vliet